|
1. శ్రీ భగవానుడనెను: |
అనఘ! సూర్యున కవ్యయ మైన యిట్టి |
జ్ఞానయోగము గఱపియున్నాడనేను, |
వాడు దానిని జెప్పె వై వస్వతునకు, |
మనువు నిక్ష్వాకునకు జెప్పెమరలదాని |
|
|
|
2. |
తరతరాలుగ నీరీతితరలు చున్న, |
నిట్టి యోగము రాజర్షులెఱిగి యుండి |
రట్టి యోగము దీర్ఘ కాలానుగతిని, |
భ్రష్టమై సంప్రదాయమునష్టమయ్యె. |
|
|
|
3. |
నాదు సఖుడవు,భక్తుడ వౌదు గాన, |
అతిరహస్యము,నుత్తమ మైన యట్టి |
ఆపురాతనయోగమేనయ్యమరల |
నేడు వచియించు చుంటినినీకు పార్థ ! |
|
|
|
4. అర్జునుడనెను: |
ముందు కాదొకొ,సూర్యుండుబుట్టియుంట, |
నీదు జన్మము,తరువాతకాదొ,కృష్ణ! |
సృష్టియారంభమున నీవుజెప్పితంటి |
వెట్టు లీక్లిష్టహక్కు,గ్రహింతునేను. |
|
|
|
5. శ్రీ భగవానుడనెను: |
జన్మ లెన్నెన్నొ యర్జునాజగతి యందు |
కడచె నాకును నీకునుగతము నందు, |
వాని నన్నింటి నెఱిగినవాడ నేను, |
నీవు మాత్ర మెఱుంగ వవేవి గాని. |
|
|
|
6. |
అజుడ నయ్యును నే నవ్య యాత్మకుండ |
సర్వ భూతములకు మహే శ్వరుడ నేను, |
కాని,నాదు ప్రకృతిని స్వా ధీన పఱచి, |
ఆత్మమాయచే సంభవ మగుదు నేను. |
|
|
|
7. |
ఎప్పు డెపుడు,ధర్మమ్మున కిద్ధచరిత |
హాని గలుగుచు నుండునో యవని యందు |
ఎప్పు డెపు డధర్మమునకు వృద్ధి గలుగు, |
నప్పు డపుడ, నాయంతనే నవతరింతు |
|
|
|
8. |
సాధుజనులను రక్షించిసాకు కొఱకు, |
దుష్టజనులను తలబట్టిత్రుంచు కొఱకు, |
పృథ్వి ధర్మము మఱల స్థా పించు కొఱకు |
యుగ యుగము లందు సంభవ మగుదు నేను. |
|
|
|
9. |
దివ్యములు జన్మ కర్మముల్ దెలియ నావి, |
ఇవ్విధంబుగ నాతత్త్వమెవ్వ డెఱుగు |
దేహమునువీడి జన్మము తిరిగి మరల |
పొంద డాతడు ఫల్గునా! పొందు నన్నె. |
|
|
|
10. |
భయము,రాగము,క్రోధముబాసి మదిని, |
నన్నె యెదగొని,యెపుడు నన్నాశ్రయించి, |
తనర పలువు రాత్మజ్ఞానతపముచేత |
పూతులై, నా స్వరూపము బొందినారు. |
|
|
|
11. |
ఎవ్వ రేభావముల భజి యింత్రొ నన్ను, |
ఏను వారల నట్టులేయేలికొందు, |
సర్వవిధముల పూజలుసలిపి జనులు, |
నాదు మార్గము వెంటనేనడతు రెల్ల. |
|
|
|
12. |
కర్మజాతఫలంబులకాంక్ష జేసి, |
ఇతర దేవతలను గొల్తురిలను జనులు, |
మనుజసంతతికెల్ల నిమ్మహిని పార్థ! |
కర్మఫలసిద్ధి శీఘ్రమేకలుగు గాదె. |
|
|
|
13. |
గుణము కర్మల విభజనకనుగుణముగ, |
సృష్టిజేసితి వర్ణచతుష్టయమును, |
అట్టి సృష్టికి కర్త నేనైన గూడ, |
అవ్యయుడ నన్నకర్తగానరయు మీవు. |
|
|
|
14. |
కర్మ లెట్టివి నన్నంటగట్ట రావు, |
కర్మఫలమందు నాకెట్టికాంక్ష లేదు, |
ఎవడకర్త న భోక్త నంచెఱుగు నన్ను, |
కర్మములచేత నాతడుకట్టు వడడు. |
|
|
|
15. |
మును ముముక్షువులైన పూర్వులును గూడ, |
కర్మ సలిపిరి దీని పోకల నెఱింగి, |
కాన నీవును సల్పుముకర్మ మట్లె, |
పూర్వు లే తీరు జేసిరోపూర్వ మందు. |
|
|
|
16. |
కర్మ మెట్టిదొ,యెట్టి దకర్మమగునొ, |
పండితులు కూడ తెలియకభ్రాంతు లైరి, |
ఏది తెలియగ నశుభము లెల్ల తొలగు, |
నట్టి దానిని తెలిపెదనాలకింపు. |
|
|
|
17. |
ఏది కర్మమొ దాని నీవెఱుగ వలయు, |
అట్టులే వికర్మమును నీవరయ వలయు, |
మఱియు నీ వకర్మము గూడనెఱుగ వలయు, |
కర్మ నిజతత్త్వ మెఱుగుటకష్టతరము. |
|
|
|
18. |
కర్మ మందున నెవ్వడకర్మ జూచు, |
కర్మమును జూచు నెవ్వడకర్మ మందు, |
మనుజు లందున కడుబుద్ధిమంతు డతడె, |
అతడే యోగి,కృతకృత్యుడైన నతడె. |
|
|
|
19. |
కామ సంకల్పముల వీడగలిగి యుండి, |
సకలకర్మము లెవనివిసాగుచుండు, |
కర్మ లెవనివి జ్ఞానాగ్నికాల్పబడునొ, |
అట్టి పురుషుని పండితుడండ్రు బుధులు. |
Play This Verse |
|
|
20. |
కర్మఫలములయందు సంగమును వీడి, |
సతతసంతృప్తుడై నిరాశ్రయుడు నగుచు, |
కర్మ మందు ప్రవృత్తినిగలిగి కూడ, |
వాడు కర్మలు చేయనివాడె యగును. |
|
|
|
21. |
ఆశల ద్యజించి, నియతచిత్తాత్మకు డయి, |
త్యక్తసర్వపరిగ్రహుడైనవాడు, |
జీవయాత్రకు మాత్రమేజేయ కర్మ, |
పాపపంకిల మాతడుబడయ బోడు. |
|
|
|
22. |
తనకు దానబ్బు దానితోదనియు వాడు, |
ద్వంద్వముల కతీతుడు;విమత్సరగుణుండు, |
సిద్ధ్యసిద్ధుల యెడ సమచిత్తగుండు, |
కర్మ జేసియు,బద్ధుడుగాడు వాడు. |
Play This Verse |
|
|
23. |
సంగరహితుడు,ముక్తసంసారజీవి, |
జ్ఞాననిష్ఠలో స్థిరమతియైన వాడు, |
ఈశ్వరార్థము కర్మమునెంచి సేయ, |
ఫల సహితముగ తత్కర్మవిలయ మొందు. |
|
|
|
24. |
అర్పణము లన్నియును బ్రహ్మ,హవిసు బ్రహ్మ, |
హుతము హోమాగ్నులును బ్రహ్మ,హోత బ్రహ్మ, |
బ్రహ్మకర్మసమాధిచేబడయ దగిన, |
ఫలితమైనను గూడ నాబ్రహ్మమ యగు. |
|
|
|
25. |
యజ్ఞకర్మము దేవతాయజన మంచు, |
కొల్చు చుందురు ఫలమెంచికొంత మంది, |
అన్యయోగులు జీవు జీవాత్మచేత, |
నాహుతులొసంగు చుంద్రు బ్రహ్మాగ్ని యందు. |
|
|
|
26. |
ఇతర యోగులు కర్ణాదియింద్రియముల, |
నాహుతు లొసంగుదురు సంయమాగ్నియందు, |
అన్యయోగులు సకల శబ్దాదులైన, |
విషయముల నింద్రియాగ్నినివ్రేల్చుచుంద్రు. |
|
|
|
27. |
|
ప్రాణవాయువుల సకలవ్యాపృతులను, |
ధృతిని యోగులు జ్ఞానప్రదీప్తమైన, |
యాత్మసంయమయోగాగ్నియందు వేల్తృ. |
|
|
|
28. |
దానముల,దపోయజ్ఞ సాధనములందు, |
యజ్ఞభావముగొని కొందఱాచరింత్రు, |
అట్లె స్వాధ్యాయ ముల,జ్ఞానయజ్ఞములను, |
యత్నశీలురు,దృఢనిష్ఠులాచరింత్రు. |
|
|
|
29. |
ప్రాణవాయువువేల్తు రపాన మందు, |
ప్రాణమున వేల్తు రితరులపాన మట్లె |
నిగ్రహించి ప్రాణాపాననియతగతుల, |
హోమ మొనరింత్రు ప్రాణనియామపరులు. |
|
|
|
30. |
అన్య పురుషులు నియమితాహారులగుచు, |
ప్రాణవాయువు వేల్తు రద్దాని యందె, |
యజ్ఞవిదులైన యట్టివారంద ఱిలను, |
క్షపితకల్మషులైరి యజ్ఞముల చేత. |
|
|
|
31. |
యజ్ఞశిష్టామృతము గ్రోలునట్టివారు, |
పరమశాశ్వతమౌ బ్రహ్మపదము గొంద్రు, |
యజ్ఞహీనుల కీలోకమందె లేదు, |
యింక పరలోకమున సుఖమెచట పార్థ! |
|
|
|
32. |
వేదముఖమున నివి బహువిధములైన, |
యజ్ఞములు విస్తరించి విఖ్యాత మయ్యె, |
కర్మముల నుండి నివియన్నిగలుగు నంచు, |
తెలిసికొనినచో బంధాలుతెగును నీకు. |
|
|
|
33. |
ద్రవ్యమయమైన యజ్ఞకర్మమున కన్న, |
జ్ఞాన యజ్ఞమె శ్రేష్ఠమైక్రాలు పార్థ! |
సర్వ కర్మలు నిర్విశేషముగ విజయ! |
ఆత్మవిజ్ఞానమందె సమాప్త మగును. |
|
|
|
34. |
తత్త్వ వేత్తల,విజ్ఞానధనుల జేరి, |
వినయ సాష్టాంగ వందనవిధుల చేత, |
జ్ఞాన మర్థించి శుశ్రూషసలుపుచుండి, |
తెలియవిను వారి జ్ఞానోపదేశ మీవు. |
|
|
|
35. |
బ్రహ్మవిజ్ఞాన మేదీవుబడసియున్న, |
మోహ మీగతి మరితిర్గిపొంద బోవొ, |
జ్ఞాన మద్దాని చే భూతజాల మెల్ల, |
చూచి నీయందు, నాయందుజూతు వట్లె. |
|
|
|
36. |
పాపులందెల్ల మిక్కిలిపాపివయ్యు, |
పాపకృత్యములకు లెస్సపాలుపడియు, |
దాటగావచ్చు పాపపుతరణి పెలుచ, |
సర్వమును జ్ఞానమను తెప్పసాయముననె. |
|
|
|
37. |
మండుమంటలు సమిధలపిండు నెట్లు, |
కాల్చివేయునో భస్మముగాగ పార్థ! |
అట్లె కర్మజాలమును,జ్ఞానానలంబు, |
సర్వమును కాల్చివేయు భస్మమ్ముగాగ. |
Play This Verse |
|
|
38. |
జ్ఞాన సదృశమైన పవిత్రకారి విజయ! |
లేదు లోకమునందు వేరేది కాని, |
యోగసిద్ధుడు తాను కాలోచితముగ, |
జ్ఞాన మయ్యది తనలోనెకాంచగలుగు. |
Play This Verse |
|
|
39. |
శ్రద్ధగలవానికి,గురుపరాయణునకు, |
నిర్జితేంద్రియునకు జ్ఞాననిష్ఠయబ్బు, |
ఆత్మవిజ్ఞానమును పొందియతడు పార్థ! |
పరమశాంతిని శీఘ్రమేపడయ గలడు. |
Play This Verse |
|
|
40. |
జ్ఞానశూన్యుడు,శ్రద్ధావిహీనమతియు, |
సంశయాత్మకుడైన యాజనుడు చెడును, |
లేదిహమ్మును వానికిలేదు పరము, |
లేదు సుఖమైన వానికిలేశ మేని. |
Play This Verse |
|
|
41. |
యోగమున సర్వకర్మలనీగువాని, |
జ్ఞాన సంఛిన్నసంశయుడైనవాని, |
ఆత్మనిష్ఠలో సుస్థిరుడైనవాని, |
కర్మ లెట్టివి యైననుకట్టరావు. |
|
|
|
42. |
కాన నజ్ఞానజన్యమైకాలుచుండి, |
ఆత్మ విషయాన నీహృదిహత్తుకొన్న, |
సంశయము పార్థ!జ్ఞానాసిదీసమయజేసి, |
యోగయుక్తు డవై లెమ్ముయుద్ధమునకు. |
|
|
|
|
|
1. శ్రీభగవానువాచ: |
ఇమం వివస్వతే యోగం |
ప్రోక్తవానహమవ్యయమ్ |
వివస్వాన్మనవే ప్రాహ |
మనురిక్ష్వాకవేఽబ్రవీత్ |
|
|
|
2. |
ఏవం పరమ్పరాప్రాప్త |
మిమం రాజర్షయో విదుః |
స కాలేనేహ మహతా |
యోగో నష్టః పరన్తప |
|
|
|
3. |
స ఏవాయం మయా తేఽద్య |
యోగః ప్రోక్తః పురాతనః |
భక్తోఽసి మే సఖా చేతి |
రహస్యం హ్యేతదుత్తమమ్ |
|
|
|
4. అర్జున ఉవాచ: |
అపరం భవతో జన్మ |
పరం జన్మ వివస్వతః |
కథమేతద్విజానీయాం |
త్వమాదౌ ప్రోక్తవానితి |
|
|
|
5. శ్రీభగవానువాచ: |
బహూని మే వ్యతీతాని |
జన్మాని తవ చార్జున |
తాన్యహం వేద సర్వాణి |
న త్వం వేత్థ పరన్తప |
|
|
|
6. |
అజోఽపి సన్నవ్యయాత్మా |
భూతానామీశ్వరోఽపి సన్ |
ప్రకృతిం స్వామధిష్ఠాయ |
సంభవామ్యాత్మమాయయా |
|
|
|
7. |
యదా యదా హి ధర్మస్య |
గ్లానిర్భవతి భారత |
అభ్యుత్థానమధర్మస్య |
తదాత్మానం సృజామ్యహమ్ |
Play This verse |
|
|
8. |
పరిత్రాణాయ సాధూనాం |
వినాశాయ చ దుష్కృతామ్ |
ధర్మసంస్థాపనార్థాయ |
సమ్భవామి యుగే యుగే |
Play This verse |
|
|
9. |
జన్మ కర్మ చ మే దివ్య |
మేవం యో వేత్తి తత్త్వతః |
త్యక్త్వా దేహం పునర్జన్మ |
నైతి మామేతి సోఽర్జున ౯ |
|
|
|
10. |
వీతరాగభయక్రోధా |
మన్మయా మాముపాశ్రితాః |
బహవో జ్ఞానతపసా |
పూతా మద్భావమాగతాః ౦ |
Play This verse |
|
|
11. |
యే యథా మాం ప్రపద్యన్తే |
తాంస్తథైవ భజామ్యహమ్ |
మమ వర్త్మానువర్తన్తే |
మనుష్యాః పార్థ సర్వశః |
Play This verse |
|
|
12. |
కాఙ్క్షన్తః కర్మణాం సిద్ధిం |
యజన్త ఇహ దేవతాః |
క్షిప్రం హి మానుషే |
లోకే సిద్ధిర్భవతి కర్మజా |
|
|
|
13. |
చాతుర్వర్ణ్యం మయా సృష్టం |
గుణకర్మవిభాగశః |
తస్య కర్తారమపి మాం |
విద్ధ్యకర్తారమవ్యయమ్ |
|
|
|
14. |
న మాం కర్మాణి లిమ్పన్తి |
న మే కర్మఫలే స్పృహా |
ఇతి మాం యోఽభిజానాతి |
కర్మభిర్న స బధ్యతే |
|
|
|
15. |
ఏవం జ్ఞాత్వా కృతం కర్మ |
పూర్వైరపి ముముక్షుభిః |
కురు కర్మైవ తస్మాత్త్వం |
పూర్వైః పూర్వతరం కృతమ్ |
|
|
|
16. |
కిం కర్మ కిమకర్మేతి |
కవయోఽప్యత్ర మోహితాః |
తత్తే కర్మ ప్రవక్ష్యామి |
యజ్జ్ఞాత్వా మోక్ష్యసేఽశుభాత్ |
|
|
|
17. |
కర్మణో హ్యపి బోద్ధవ్యం |
బోద్ధవ్యం చ వికర్మణః |
అకర్మణశ్చ బోద్ధవ్యం |
గహనా కర్మణో గతిః |
|
|
|
18. |
కర్మణ్యకర్మ యః పశ్యే |
దకర్మణి చ కర్మ యః |
స బుద్ధిమాన్మనుష్యేషు |
స యుక్తః కృత్స్నకర్మకృత్ |
|
|
|
19. |
యస్య సర్వే సమారమ్భాః |
కామసంకల్పవర్జితాః |
జ్ఞానాగ్నిదగ్ధకర్మాణం |
తమాహుః పణ్డితం బుధాః౯ |
Play This verse |
|
|
20. |
త్యక్త్వా కర్మఫలాసఙ్గం |
నిత్యతృప్తో నిరాశ్రయః |
కర్మణ్యభిప్రవృత్తోఽపి |
నైవ కించిత్కరోతి సః |
|
|
|
21. |
నిరాశీర్యతచిత్తాత్మా |
త్యక్తసర్వపరిగ్రహః |
శారీరం కేవలం కర్మ |
కుర్వన్నాప్నోతి కిల్బిషమ్ |
|
|
|
22. |
యదృచ్ఛాలాభసంతుష్టో |
ద్వన్ద్వాతీతో విమత్సరః |
సమః సిద్ధావసిద్ధౌ చ |
కృత్వాపి న నిబధ్యతే |
|
|
|
23. |
గతసఙ్గస్య ముక్తస్య |
జ్ఞానావస్థితచేతసః |
యజ్ఞాయాచరతః కర్మ |
సమగ్రం ప్రవిలీయతే |
|
|
|
24. |
బ్రహ్మార్పణం బ్రహ్మ హవి |
ర్బ్రహ్మాగ్నౌ బ్రహ్మణా హుతమ్ |
బ్రహ్మైవ తేన గన్తవ్యం |
బ్రహ్మకర్మసమాధినా |
Play This verse |
|
|
25. |
దైవమేవాపరే యజ్ఞం |
యోగినః పర్యుపాసతే |
బ్రహ్మాగ్నావపరే యజ్ఞం |
యజ్ఞేనైవోపజుహ్వతి |
|
|
|
26. |
శ్రోత్రాదీనీన్ద్రియాణ్యన్యే |
సంయమాగ్నిషు జుహ్వతి |
శబ్దాదీన్విషయానన్య |
ఇన్ద్రియాగ్నిషు జుహ్వతి |
|
|
|
27. |
సర్వాణీన్ద్రియకర్మాణి |
ప్రాణకర్మాణి చాపరే |
ఆత్మసంయమయోగాగ్నౌ |
జుహ్వతి జ్ఞానదీపితే |
|
|
|
28. |
ద్రవ్యయజ్ఞాస్తపోయజ్ఞా |
యోగయజ్ఞాస్తథాపరే |
స్వాధ్యాయజ్ఞానయజ్ఞాశ్చ |
యతయః సంశితవ్రతాః |
|
|
|
29. |
అపానే జుహ్వతి ప్రాణం |
ప్రాణేఽపానం తథాపరే |
ప్రాణాపానగతీ రుద్ధ్వా |
ప్రాణాయామపరాయణాః౯ |
|
|
|
30. |
అపరే నియతాహారాః |
ప్రాణాన్ప్రాణేషు జుహ్వతి |
సర్వేఽప్యేతే యజ్ఞవిదో |
యజ్ఞక్షపితకల్మషాః |
|
|
|
31. |
యజ్ఞశిష్టామృతభుజో |
యాన్తి బ్రహ్మ సనాతనమ్ |
నాయం లోకోఽస్త్యయజ్ఞస్య |
కుతోఽన్యః కురుసత్తమ |
|
|
|
32. |
ఏవం బహువిధా యజ్ఞా |
వితతా బ్రహ్మణో ముఖే |
కర్మజాన్విద్ధి తాన్సర్వా |
నేవం జ్ఞాత్వా విమోక్ష్యసే |
|
|
|
33. |
శ్రేయాన్ద్రవ్యమయాద్య |
జ్ఞాజ్జ్ఞానయజ్ఞః పరన్తప |
సర్వం కర్మాఖిలం పార్థ |
జ్ఞానే పరిసమాప్యతే |
|
|
|
34. |
తద్విద్ధి ప్రణిపాతేన |
పరిప్రశ్నేన సేవయా |
ఉపదేక్ష్యన్తి తే జ్ఞానం |
జ్ఞానినస్తత్త్వదర్శినః |
|
|
|
35. |
యజ్జ్ఞాత్వా న పునర్మోహ |
మేవం యాస్యసి పాణ్డవ |
యేన భూతాన్యశేషేణ |
ద్రక్ష్యస్యాత్మన్యథో మయి |
|
|
|
36. |
అపి చేదసి పాపేభ్యః |
సర్వేభ్యః పాపకృత్తమః |
సర్వం జ్ఞానప్లవేనైవ |
వృజినం సన్తరిష్యసి |
|
|
|
37. |
యథైధాంసి సమిద్ధోఽగ్ని |
ర్భస్మసాత్కురుతేఽర్జున |
జ్ఞానాగ్నిః సర్వకర్మాణి |
భస్మసాత్కురుతే తథా |
|
|
|
38. |
న హి జ్ఞానేన సదృశం |
పవిత్రమిహ విద్యతే |
తత్స్వయం యోగసంసిద్ధః |
కాలేనాత్మని విన్దతి |
|
|
|
39. |
శ్రద్ధావాఁల్లభతే జ్ఞానం |
తత్పరః సంయతేన్ద్రియః |
జ్ఞానం లబ్ధ్వా పరాం |
శాన్తిమచిరేణాధిగచ్ఛతి ౯ |
Play This verse |
|
|
40. |
జ్ఞశ్చాశ్రద్దధానశ్చ |
అసంశయాత్మా వినశ్యతి |
నాయం లోకోఽస్తి న పరో |
న సుఖం సంశయాత్మనః ౦ |
|
|
|
41. |
యోగసంన్యస్తకర్మాణం |
జ్ఞానసంఛిన్నసంశయమ్ |
ఆత్మవన్తం న కర్మాణి |
నిబధ్నన్తి ధనంజయ |
|
|
|
42. |
తస్మాదజ్ఞానసమ్భూతం |
హృత్స్థం జ్ఞానాసినాత్మనః |
ఛిత్త్వైనం సంశయం యోగ |
మాతిష్ఠోత్తిష్ఠ భారత |
|
|
|
|