|
1. అర్జునుడనెను: |
ఏది యాబ్రహ్మ, మధ్యాత్మమేది కృష్ణ! |
ఏది పురుషోత్తమా!కర్మమెఱుగజెపుమ, |
ఏది యధిభూత మని వచియింపబడెను |
దేని నధిదైవ మందురుధీరవరులు? |
|
|
|
2. |
ఎవ్వ డధియజ్ఞు డనగ, వాడెట్టు లుండు, |
దేవ!యీదేహమందు గుర్తింపగాను, |
నియతచిత్తులు నిన్నెట్టినిష్ఠ బూని |
అరయగల రంత్యకాలము నందు గూడ. |
|
|
|
3. శ్రీ భగవానుడనెను: |
పరమ మక్షరమైనదిబ్రహ్మ మండ్రు, |
దాని జీవాంశభావ మధ్యాత్మమండ్రు |
ఇందుగల భూతసృష్టికిహేతువైన |
యజ్ఞద్రవ్యార్పణమె కర్మమని వచింత్రు. |
|
|
|
4. |
పుట్టి నశియించునది యధిభూతమనిరి, |
తగ హిరణ్యగర్భుని నధిదైవమనిరి, |
దేహమంతట లోన వర్తించు వాని |
నన్నె యధియజ్ఞు డని బుధులెన్నుచుంద్రు. |
|
|
|
5. |
అంత్యకాలమునన్ హృదయమున నన్నె, |
స్మరణ జేయుచు తనువు నేజనుడు వీడు, |
వాడు నా స్వస్వరూపమెపడయ గలడు, |
లేదు సందియ మిందునలేశ మైన. |
|
|
|
6. |
ఎవ్వ డె ట్టెట్టి భావమునెద వహించి |
తనువు నిట వీడి యాతడుతరలు చుండు, |
అత డ ట్టట్టి భావమేయందు కొనును, |
నిత్య మాభావమే మదినిలిపి యుంట. |
|
|
|
7. |
కాన,అర్జునా!నన్నెల్లకాలములను, |
స్మరణ జేయుచు యుద్ధము సలుపు మీవు, |
మనసు, బుద్ధిని, నాకె యర్పణము జేసి, |
పొందెదవు నన్నె లే దెట్టిసందియంబు. |
|
|
|
8. |
చిత్త మితరము నందునజేర నీక, |
నిత్యమభ్యాసయోగవినిష్ఠు డగుచు, |
పరుని, పురుషుని, దివ్య సంస్మరణ జేసి, |
పడయు నాయోగి వానినేపాండుపుత్ర! |
|
|
|
9. |
బహుపురాణుని, సర్వజ్ఞుభానువర్ణు, |
అణువు కన్నను బరమాణువైన వాని, |
చీకటుల మించు వాని, నచింత్యరూపు, |
సర్వధారకు, విశ్వశాసకు నెవండు; |
|
|
|
10. |
భక్తి సంయుక్తుడై, యోగబలము మెఱయ, |
బొమల నడుమను దృస్ఠిని బూని నిలిపి, |
అచలమతి తోడ స్మరియించునంత్య మందు,. |
పరమ పురుషుని, దివ్యునిబడయునతడు. |
|
|
|
11. |
ఏది యక్షర మందురోవేదవిదులు, |
వీతరాగులు యతులునువేగ జేర, |
బ్రహ్మచర్యము గొందు రేపదము గోరి, |
అట్టి పదమును నే సంగ్రహముగ జెపుదు. |
|
|
|
12. |
ఇంద్రియద్వారముల నిగ్రహించి యుంచి, |
మనసు నియమించి హృత్స్థానమందు జేర్చి |
ప్రాణవాయువును తనమూర్ధమున నిలిపి |
ఆత్మసంయమ యోగమందచలు డగుచు. |
|
|
|
13. |
ప్రణవ మేకాక్షరబ్రహ్మవాచకమును, |
ఓమ్మని పఠించి,స్మరియించు చుండి నన్ను, |
తనువు నిట వీడి యెవ్వడుతరలు చుండు, |
పరమ పదమర్జునా!వాడుపడయ గలడు. |
|
|
|
14. |
సతతమును వేరు చింతనసలుప బోక, |
యెల్లెడల నన్నె మదిస్మరియించు చుండి, |
నిత్య మచలసమాధిలోనిలుచు నెవ్వ |
డట్టి యోగికి సులభుడనగుదు నేను. |
|
|
|
15. |
నన్ను బొందు మహత్ములెన్నండు గాని, |
అస్ఠిరంబును దుఃఖాలయంబునైన |
పుట్టి గిట్టెడు పొంతలబొంద బోరు, |
పరమ సంసిద్ధి పదమునుబడసి యుంట. |
|
|
|
16. |
అర్జునా!బ్రహ్మలోక పర్యంతమైన |
భువనములు పునరావృత్తిబొందు చుండు |
కాని, ననుబొంది యున్నట్టివాని కెపుడు |
మరల జన్మము గల దన్నమాట లేదు. |
|
|
|
17. |
యుగ సహస్ర పర్యంత మౌనొక్క పగలు, |
యుగ సహస్రాంత మట్లెయౌనొక్క రేయి, |
యీపగిది బ్రహ్మకాలమునెఱుగు వారె, |
రేలబవళుల గణియించుకాల విదులు. |
|
|
|
18. |
ప్రభవమొందును బ్రహ్మకుపగలు రాగ, |
వ్యక్తమై లోక మవ్యక్తమందు నుండి, |
ప్రళయ మొందును బ్రహ్మకురాత్రి రాగ |
సర్వ మవ్యక్తమైన యా సంజ్ఞ మందె. |
|
|
|
19. |
పూర్వకాలము నందలిభూతకోటి, |
పుట్టి,పుట్టియు, ప్రవిలయమొందు మరల, |
పొద్దు గ్రుంకిన నవశమైపొలియు చుండు, |
ప్రొద్దు బొడిచిన మరితిర్గిబుట్టు నన్ని. |
|
|
|
20. |
కాని, యవ్యక్తమున కన్నకలదు వేరె, |
పరమ మవ్యక్త శాశ్వతభావ మొకటి; |
భూతములు నెల్ల నశియింపబొలియ దేదొ |
అదియె నక్షరంబైన బ్రహ్మంబు పార్ఠ! |
|
|
|
21. |
అందు రెద్దాని నవ్యక్త మక్షర మని, |
పరమపదమని దానినేపలుకు చుంద్రు, |
ఏది ప్రాప్తింప తిరిగి వారిటకు రారొ, |
అదియె నాపరమ నివాసపదము పార్ఠ! |
Play This Verse |
|
|
22. |
ఎవనిలో లీనమై ప్రాణులెల్ల నుండు, |
ఎవనిచే లోక మంత వ్యాపింప బడియె, |
పరుని, పురుషుని, దివ్యునవ్వాని పార్ఠ! |
పడయ వచ్చు న నన్యమౌ భక్తి చేత. |
|
|
|
23. |
ఎట్టి కాలము నందుననెట్టి త్రోవ, |
కర్మయోగులు జనినచోకౌరవేంద్ర! |
వా రనావృత్తి నావృత్తిబడయ గలరొ, |
అట్టి కాలమార్గముల నీవరయ జెపుదు. |
|
|
|
24. |
శుక్లపక్షము, పవ, లగ్నిజ్యోతి గూడి, |
ఆరుమాసాల నుత్తరాయణమునందు, |
మరణమును బొంది, చన, దేవమార్గమందు, |
బ్రహ్మమును జేరి, యుందురుబ్రహ్మవిదులు. |
|
|
|
25. |
కృష్ణపక్షము, ధూమమురేయి గూడి, |
ఆరు మాసాల దక్షిణాయనము నందు, |
కామ్య కర్మలు, పితృమార్గగాము లగుచు, |
చంద్రకళ జేరి కొందురుజన్మ మఱల. |
|
|
|
26. |
శుక్లకృష్ణము లను రెండుసూక్ష్మగతులు, |
జగతి యందున శాశ్వతసమ్మతములు, |
కలుగ దిక జన్మ శుక్లమార్గమున బోవ, |
కలుగు మరు జన్మకృష్ణమార్గమున బోవ. |
|
|
|
27. |
ఇట్టు లీరెండు బాటలనెఱిగియున్న |
యోగి యెవ్వడు మోహమునొంద బోడు; |
కాన, నోయర్జునా!సర్వకాలములను, |
యోగ యుక్తుండ వగుచు నీవుండ వలయు. |
Play This Verse |
|
|
28. |
వేదముల, తపో యజ్ఞ దానాదిక్రియల |
కెట్టి పుణ్యఫలము నిర్ణయింప బడెనొ, |
అట్టి ఫలముల నన్నింటినధిగమించి |
పరమపదుడైన యాద్యునిబడయు యోగి. |
|
|
|
|
|
1. అర్జున ఉవాచ: |
కిం తద్బ్రహ్మ కిమధ్యాత్మం |
కిం కర్మ పురుషోత్తమ |
అధిభూతం చ కిం ప్రోక్త |
మధిదైవం కిముచ్యతే |
|
|
|
2. |
అధియజ్ఞః కథం కోఽత్ర |
దేహేఽస్మిన్మధుసూదన |
ప్రయాణకాలే చ కథం |
జ్ఞేయోఽసి నియతాత్మభిః |
|
|
|
3. శ్రీభగవానువాచ: |
అక్షరం బ్రహ్మ పరమం |
స్వభావోఽధ్యాత్మముచ్యతే |
భూతభావోద్భవకరో |
విసర్గః కర్మసంజ్ఞితః |
|
|
|
4. |
అధిభూతం క్షరో భావః |
పురుషశ్చాధిదైవతమ్ |
అధియజ్ఞోఽహమేవాత్ర |
దేహే దేహభృతాం వర |
|
|
|
5. |
అన్తకాలే చ మామేవ |
స్మరన్ముక్త్వా కలేవరమ్ |
యః ప్రయాతి స మద్భావం |
యాతి నాస్త్యత్ర సంశయః |
Play This verse |
|
|
6. |
యం యం వాపి స్మరన్భావం |
త్యజత్యన్తే కలేవరమ్ |
తం తమేవైతి కౌన్తేయ |
సదా తద్భావభావితః |
|
|
|
7. |
తస్మాత్సర్వేషు కాలేషు |
మామనుస్మర యుధ్య చ |
మయ్యర్పితమనోబుద్ధి |
ర్మామేవైష్యస్యసంశయమ్ |
|
|
|
8. |
అభ్యాసయోగయుక్తేన |
చేతసా నాన్యగామినా |
పరమం పురుషం దివ్యం |
యాతి పార్థానుచిన్తయన్ |
Play This verse |
|
|
9. |
కవిం పురాణమనుశాసితార |
మణోరణీయాంసమనుస్మరేద్యః |
సర్వస్య ధాతారమచిన్త్యరూప |
మాదిత్యవర్ణం తమసః పరస్తాత్ ౯ |
Play This verse |
|
|
10. |
ప్రయాణకాలే మనసాచలేన |
భక్త్యా యుక్తో యోగబలేన చైవ |
భ్రువోర్మధ్యే ప్రాణమావేశ్య సమ్యక్ |
స తం పరం పురుషముపైతి దివ్యమ్ ౦ |
|
|
|
11. |
యదక్షరం వేదవిదో వదన్తి |
విశన్తి యద్యతయో వీతరాగాః |
యదిచ్ఛన్తో బ్రహ్మచర్యం చరన్తి |
తత్తే పదం సంగ్రహేణ ప్రవక్ష్యే |
|
|
|
12. |
సర్వద్వారాణి సంయమ్య |
మనో హృది నిరుధ్య చ |
మూర్ధ్న్యాధాయాత్మనః ప్రాణ |
మాస్థితో యోగధారణామ్ |
|
|
|
13. |
ఓమిత్యేకాక్షరం బ్రహ్మ |
వ్యాహరన్మామనుస్మరన్ |
యః ప్రయాతి త్యజన్దేహం |
స యాతి పరమాం గతిమ్ |
|
|
|
14. |
అనన్యచేతాః సతతం |
యో మాం స్మరతి నిత్యశః |
తస్యాహం సులభః పార్థ |
నిత్యయుక్తస్య యోగినః |
|
|
|
15. |
మాముపేత్య పునర్జన్మ |
దుఃఖాలయమశాశ్వతమ్ |
నాప్నువన్తి మహాత్మానః |
సంసిద్ధిం పరమాం గతాః |
|
|
|
16. |
ఆబ్రహ్మభువనాల్లోకాః |
పునరావర్తినోఽర్జున |
మాముపేత్య తు కౌన్తేయ |
పునర్జన్మ న విద్యతే |
|
|
|
17. |
సహస్రయుగపర్యన్త |
మహర్యద్బ్రహ్మణో విదుః |
రాత్రిం యుగసహస్రాన్తాం |
తేఽహోరాత్రవిదో జనాః |
|
|
|
18. |
అవ్యక్తాద్వ్యక్తయః సర్వాః |
ప్రభవన్త్యహరాగమే |
రాత్ర్యాగమే ప్రలీయన్తే |
తత్రైవావ్యక్తసంజ్ఞకే |
|
|
|
19. |
భూతగ్రామః స ఏవాయం |
భూత్వా భూత్వా ప్రలీయతే |
రాత్ర్యాగమేఽవశః పార్థ |
ప్రభవత్యహరాగమే ౯ |
|
|
|
20. |
పరస్తస్మాత్తు భావోఽన్యోఽ |
వ్యక్తోఽవ్యక్తాత్సనాతనః |
యః స సర్వేషు భూతేషు |
నశ్యత్సు న వినశ్యతి ౦ |
|
|
|
21. |
అవ్యక్తోఽక్షర ఇత్యుక్తస్త |
మాహుః పరమాం గతిమ్ |
యం ప్రాప్య న నివర్తన్తే |
తద్ధామ పరమం మమ |
Play This verse |
|
|
22. |
పురుషః స పరః పార్థ |
భక్త్యా లభ్యస్త్వనన్యయా |
యస్యాన్తఃస్థాని భూతాని |
యేన సర్వమిదం తతమ్ |
|
|
|
23. |
యత్ర కాలే త్వనావృత్తి |
మావృత్తిం చైవ యోగినః |
ప్రయాతా యాన్తి తం కాలం |
వక్ష్యామి భరతర్షభ |
|
|
|
24. |
అగ్నిర్జ్యోతిరహః శుక్లః |
షణ్మాసా ఉత్తరాయణమ్ |
తత్ర ప్రయాతా గచ్ఛన్తి |
బ్రహ్మ బ్రహ్మవిదో జనాః |
|
|
|
25. |
ధూమో రాత్రిస్తథా కృష్ణః |
షణ్మాసా దక్షిణాయనమ్ |
తత్ర చాన్ద్రమసం జ్యోతి |
ర్యోగీ ప్రాప్య నివర్తతే |
|
|
|
26. |
శుక్లకృష్ణే గతీ హ్యేతే |
జగతః శాశ్వతే మతే |
ఏకయా యాత్యనావృత్తి |
మన్యయావర్తతే పునః |
Play This verse |
|
|
27. |
నైతే సృతీ పార్థ జాన |
న్యోగీ ముహ్యతి కశ్చన |
తస్మాత్సర్వేషు కాలేషు |
యోగయుక్తో భవార్జున |
|
|
|
28. |
వేదేషు యజ్ఞేషు తపఃసు చైవ |
దానేషు యత్ పుణ్యఫలం ప్రదిష్టమ్ |
అత్యేతి తత్సర్వమిదం విదిత్వా |
యోగీ పరం స్థానముపైతి చాద్యమ్ |
Play This verse |
|
|
|